Przejdź do treści

Kaplice Katedry Poznańskiej

  • Kaplica św. Marcina – otwiera wieniec 12 kaplic katedry. Na wprost wejścia do kaplicy znajduje się pomnik arcybiskupa Walentego Dymka – dzieło Czesława Woźniaka z roku 1964. W kaplicy znajduje się cenne dzieło Krzysztofa Boguszewskiego obraz św. Marcina z roku 1628. Naprzeciw ołtarza grobowiec renesansowy biskupa Wawrzyńca Goślickiego, zasłużonego dla Kościoła i Ojczyzny.
  • Kaplica św. Józefa – mieści pomnik kardynała Mieczysława Ledóchowskiego, więzionego za obronę praw Kościoła w dobie „Kulturkampfu” (dzieło Władysława Marcinkowskiego z roku 1903) oraz drugi pomnik na ścianie północnej, poświęcony ofiarom II wojny światowej – „kapłanom i wiernym niezłomnym w miłości Boga i Ojczyzny, aż do śmierci męczeńskiej w obozach koncentracyjnych” (dzieło Kazimierza Bieńkowskiego
  • Kaplica św. Cecylii – posiada ołtarz z obrazem świętej, będący dziełem Jana Franciszka Barbieriegi, zwanego Guercino z roku 1600. Naprzeciw ołtarza barokowy nagrobek z roku 1652 Zygmunta Raczyńskiego i Jana Węglikowskiego. Pod oknem znajduje się jeden z pierwszych nagrobków renesansowych w Polsce, biskupa Sebastiana Branickiego. Nad nagrobkiem tablica brązowa z popiersiem arcybiskupa Teofila Wolickiego, zasłużonego około powstania Złotej Kaplicy.
  • Kaplica św. Franciszka Ksawerego – w ołtarzu znajduje się obraz Matki Boskiej w oryginalnej ramie renesansowej zdobionej medalionami wyobrażającymi tajemnice różańcowe – dzieło z XV wieku. Naprzeciw ołtarza późnorenesansowy nagrobek biskupa Łukasza Kościeleckiego z początku XVII wieku. Pod oknem znajduje się pomnik ze spiżu kardynała Augusta Hlonda, wielkiego Prymasa Polski, zmarłego w roku 1948 – dzieło Józefa Stasińskiego. Poza kaplicą na ścianie bocznej nawy znajduje się wmurowana płyta nagrobna kantora poznańskiego Wawrzyńca Kierskiego z napisem: „był dla ubogich łaskawym, dla wielu miłym, nikomu nie uprzykrzony”.
  • Kaplica Najświętszego Sakramentu – do tej kaplicy prowadzą dwa wejścia ozdobione kutymi kratami z XVIII wieku. W ołtarzu barokowym znajduje się łaskami słynący Krucyfiks, przeniesiony z dawnej bramy miejskiej zwanej Wrocławską. Naprzeciw ołtarza grobowiec renesansowy zasłużonej dla Wielkopolski rodziny Górków – dzieło Hieronima Canavesiego z roku 1574. Pod oknami kaplicy są trzy nagrobki barakowe: braci Tolibowskich, biskupa Wojciecha i dziekana kapituły poznańskiej Ludwika Mikołaja Zalaszowskiego, rektora Akademii Lubrańskiego w Poznaniu. Przed zakrystia prałacką, Złota Kaplicą i kaplicą Serca Jezusowego znajdują się trzy pięciokątne wieżyczki ambitowe, tzw. latarnie, otwarte aż do górnego ich sklepienia. Stanowią one bogate źródło światła dla mrocznego ambitu. Przy zakrystii prałackiej znajduje się nagrobek kanonika Michała Sławińskiego z XVII wieku. Za nim tuż przed wejściem do Złotej Kaplicy, renesansowy grobowiec biskupa Benedykta Izdbieńskiego z XVI wieku – dzieło Jana Michałowicza z Urzędowa, zwanego „polskim Praksytelesem”. Nad zakrystiami znajdują się portrety trumienne kanoników poznańskich, typowe dla wieku XVII i XVIII w Wielkopolsce.
  • Zakrystia prałacka
  • Zakrystia Klerycka – za zakrystią klerycką idąc w stronę Złotej kaplicy po lewej stornie widzimy nagrobek ks. Biskupa Benedykta Izdbieńskiego ( 1546-1553 ) . Nieco wyżej umieszczona została w roku 2002 płyta epitafijna przypominająca średniowieczną tumbe Bolesława Chrobrego . Naprzeciw Złotej Kaplicy możemy oglądać odnowiony nagrobek Biskupa Adama Nowodworskiego ( 1630-1634 )
  • Królewska Kaplica – zwana Złotą – wielokrotnie przebudowywana, obecna formę stylu bizantyjskiego otrzymała w latach 1836-1837 według architekta F. M. Lanziego, urządzona jako Mauzoleum Królewskie pierwszych władców Polski. W ołtarzu znajduje się mozaikowy obraz Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny – kopia Tycjana. Po prawej stronie znajduje się sarkofag ze szczątkami księcia Mieszka I i króla Bolesława Chrobrego. Powyżej obraz Edwarda Brzozowskiego z napisem: Bolesław Chrobry i Otton III u grobu św. Wojciecha. Naprzeciw sarkofagu jest pomnik obydwu władców wykonany ze spiżu przez Chrystiana Raucha na polecenie Edwarda Raczyńskiego i ustawiony w kaplicy w 1841 roku. Powyżej oglądać możemy obraz Januarego Suchodolskiego przedstawiający Mieszka I kruszącego bałwany. Pośrodku sklepienia postać Boga Ojca, u nasady sklepienia wieniec polskich świętych. Na samym gzymsie znajdujemy herby najstarszych rodów polskich oraz herby kapituł polskich nad kapitelami, piękna Złotej Kaplicy dopełnia mozaikowa posadzka, dzieło Salandriego z Wenecji.
  • Kaplica Matki Boskiej Częstochowskiej i Św. Stanisława Kostki – w ołtarzu znajduje się obraz będący wierna kopia wizerunku Matki Boskiej Jasnogórskiej – dzieło L. Torwirta z roku 1962. Naprzeciw ołtarza pomnik księdza Jana Koźmiana – dzieło O. Sosnowskiego z roku 1880, na ścianie miedzy oknami nagrobek biskupa Karola Ponińskiego, pod oknami nagrobki renesansowe Powodowskich i kanonika Jakuba Prądzewskiego. Na bocznej ścianie nawy miedzy kaplicą M. B. Częstochowskiej, a kaplica Serca Jezusowego wmurowano najstarszy zachowany nagrobek katedry znaleziony w fundamentach podczas ostatnim prac konserwatorskich. Przedstawia on zmarłego w 1383 roku Teodoryka (Dytko) Pradela, dziekana kapituły poznańskiej.
  • Kaplica Serca Jezusowego – do kaplicy prowadzi brama spiżowa wykonana w Monasterze i podarowana katedrze przez arcybiskupa Floriana Stablewskiego. Kaplica dawniej nosiła nazwę Świętego Ducha i świętych Apostołów, służyła za kapitularz na uroczyste posiedzenia. Odnowił ja w 1905 i poświęcił czci Serca Jezusowego arcybiskup Florian Stablewski. W ołtarzu marmurowym znajduje się obraz Chrystusa ukazującego swoje serce z klęczącym u stóp pielgrzymem – dzieło Piotra Stachiewicza. Naprzeciw ołtarza po stronie zachodniej widzimy pomnik arcybiskupa Floriana Stablewskiego – dzieło Władysława Marcinkowskiego. Kaplice zdobią bogate stiuki oraz freski Bolesława Łaszczyńskiego, przedstawiające: Pana Jezusa uzdrawiającego niewidomego i Chrystusa zstępującego do otchłani. Na filarze prześwitu prezbiterium odkryto fragment fresku przedstawiającego św. Annę Samotrzecią z wieku XVI. Podobnie cenne malowidła odkryto po drugiej stronie nawy bocznej i w obu podłuczach arkad prowadzących do następnej kaplicy przedstawiające popiersia apostołów.
  • Kaplica Matki Boskiej i Świętych Aniołów – ufundowana przez biskupa Andrzeja Szołdrskiego. W kaplicy znajduje się ołtarz barokowy z obrazem „Niebieskie Jeruzalem” – dzieło Krzysztofa Boguszewskiego. Naprzeciw pomnik biskupa Andrzeja Szołdrskiego, hojnego odnowiciela katedry zniszczonej pożarem. Miedzy oknami nagrobek Zygmunta Cieleskiego, proboszcza kapituły. Na sklepieniu współczesna polichromia z roku 1960. Kaplice zamykają barokowe kute kraty z herbem Szołdrskich. Przed stopniami prowadzącymi do kaplicy znajduje się zejście do krypty arcybiskupów poznańskich.
  • Kaplica Świętej Trójcy – w kaplicy tej znajdujemy piękny barokowy ołtarz oraz grobowiec biskupa Adama Konarskiego projektu Jana Chrzciciela Quadro, wykonany przez Canavesiego.
  • Kaplica ś. Jana Kantego – posiada w ołtarzu obraz św. Jana Kantego – dzieło Jana Gładysza z roku 1830, przedstawionego w profesorskim stroju uniwersytetu jagiellońskiego. Na ścianie pod oknem płyta nagrobna z czerwonego marmuru, przedstawiająca biskupa Andrzeja Czarnkowskiego z XVI wieku. Naprzeciw ołtarza pomnik arcybiskupa Marcina Dunina, wykonany przez rzeźbiarza Andrzeja Friedricha ze Strasburga.
  • Wejście boczne do katedry
  • Kaplica Św. Stanisława Biskupa i Męczennika – tzw. królewska. W ołtarzu znajduje się obraz przedstawiający św. Stanisława Biskupa i św. Jana Chrzciciela z wskrzeszonym Piotrowinem – dzieło M. Bacciarellego. Kaplice zbudował w XII wieku Przemysł II i przeznaczył na mauzoleum dla swojej żony Rychezy, którą pochowano w tej kaplicy w 1293 roku, w 3 lata później pochowano króla Przemysła II. Z racji 700-lecia koronacji Przemysła II na króla Polski w 1995 z inicjatywy Towarzystwa Opieki nad Zabytkami Oddział w Poznaniu – przeprowadzono generalny remont kaplicy. W oknie zamontowano nowy witraż autorstwa prof. Jana Gawrona. Na zachodniej ścianie kaplicy osadzono potężną płytę epitafijną ważącą ok. 3200 kg, wykonaną według projektu prof. Mariana Koniecznego. Ta monumentalna płaskorzeźba przedstawia w centralnej części Przemysła II króla Polski, w towarzystwie ojca Przemysła I i żony Rychezy.